Kleszcze zaliczamy do gromady pajęczaki, sklasyfikowano około 850 gatunków tych pasożytów w różnych strefach klimatycznych. Ich cykl życiowy wymaga dostępu do krwi żywiciela: człowieka, psa, kota, mniejszych ssaków lub ptaków (głównie formy larwalne). Cykl życiowy kleszczy dzielimy na cztery etapy. Z jaja złożonego na wiosnę przez samicę do ziemi, wylęgają się latem larwy.
Pasożytują one najczęściej na gryzoniach lub ptakach, żywiąc się ich krwią przez kilka dni, następnie spadają na ziemię, gdzie następuje następna faza ich rozwoju. Kleszcz zamienia się w larwy w nimfę, czyli postać młodocianą, proces ten ma miejsce jesienią, nimfa pozostaje przez okres zimy nieaktywna w ziemi, stad okres ten uważany był za wolny od kleszczy. Niestety ocieplenie klimatu powodujące łagodne zimy doprowadziło do zaburzenia cyklu życiowego pasożyta, tak że stał się on groźny dla psa, kota lub człowieka praktycznie przez cały rok. W prawidłowym cyklu podwyższenie temperatury związane z okresem wiosennym, powoduje aktywację nimfy, zaczyna ona poszukiwać żywiciela, by po kilkudniowym pożywianiu się jego krwią przekształcić się w osobnika dorosłego. Osobniki dorosłe żywiąc się krwią przez okres lata i jesieni, reprodukują się - samce giną, samice przeczekują zimę i składają jaja.
Samo ugryzienie przez kleszcza nie jest niebezpieczne, powoduje jedynie ubytek krwi i możliwą miejscowa reakcję alergiczną na ślinę w postaci świądu i zaczerwienienia. Groźne natomiast zarówno dla psa, kota i człowieka są liczne choroby przenoszone przez tego małego pasożyta. Polskie kleszcze najczęściej są nosicielami babeszjozy oraz boreliozy.
BABESZJOZA (Piroplazmoza) - zarażenie pierwotniakiem Babesia canis - atakuje on erytrocyty, w których się namnaża się, powodując ich rozpad i doprowadzając do anemii.
Objawy: osłabienie spowodowane ciągle postępującą anemią oraz gorączka. Może wystąpić apatia i obniżenie apetytu. Choroba postępuję szybko, osłabienie pogłębia się, dochodzi do podwyższenia temperatury i wymiotów. Uszkodzeniu ulegają narządy wewnętrzne: wątroba (objawia się to żółtaczką) oraz nerki (pojawia się czerwony mocz). Jest to ostra postać choroby, czasami może dojść do trudnej w zdiagnozowaniu formy przewlekłej.
Diagnozę przeprowadzamy na podstawie objawów w skojarzeniu z porą roku oraz wykonaniu badania krwi (widoczne są namnażające się pierwotniaki). Przy badaniu krwi ocenia się stan uszkodzenia narządów wewnętrznych co umożliwia dostosowanie leczenia.
Nie jest możliwe całkowite wyleczenie, dochodzi do okresowych remisji, które na szczęście nie są już tak uciążliwe dla organizmu zwierzęcia, jednak również wymagają leczenia. Podaje się kombinowane leczenie: leki osłaniające wątrobę i nerki, kroplówki wzmacniające oraz antybiotyki, np. erytromycynę. W wyjątkowo ciężkim stanie dokonuje się transfuzji. Rokowania są trudne, ponieważ mimo zastosowanego leczenia osłabiony organizmy nie radzi sobie i dochodzi do zgonu.
BORELIOZA (choroba z Lyme) - zakażenie bakteriami Borrelia burgdorferi - atakują one organy wewnętrzne: mózg, serce, nerki oraz stawy. Pojawienie się bakterii prowadzi do stanu zapalnego, uszkodzenia zaatakowanych tkanek. Zewnętrzne objawy zakażenia to najczęściej problemy z poruszaniem, bolesność stawów, obrzęk, podwyższone temperatura w miejscu stanu zapalnego. Zwierze jest apatyczne, nie przyjmuje pokarmu. Mogą wystąpić objawy ze strony układu nerwowego, jeżeli zostanie zaatakowany mózg,. Czasami powiększone są węzły chłonne, dochodzi do uszkodzenia mięśnia sercowego, a w rezultacie arytmii i zaburzeń krążenia.
Diagnozujemy boreliozę jedynie na podstawie badania krwi, moczu i mazi stawowej, gdyż istnieje wiele chorób dających podobne objawy zewnętrzne. W leczeniu stosujemy antybiotyki, środki przeciwbólowe, przeciwzapalne, ograniczamy ruchomość zwierzęcia, oziębiamy stawy okładami.
Zarówno babeszjoza jak i borelioza są chorobami obciążającymi organizm zwierzęcia. Są również groźne dla człowieka, dlatego ważna jest PROFILAKTYKA. Na rynku dostępne jest szereg preparatów zabezpieczających zwierzę przed inwazją kleszczy. Ich działanie polega toksycznym wpływie na układ nerwowy pasożyta, który odpada lub ginie w przeciągu maksymalnie 48 godzin, nie gryząc zwierzęcia. By kleszcz mógł zakazić nosiciela, konieczne jest około 24 - godzinny konta kt z krwią, tak więc sama obecność kleszcza na zwierzęciu nie jest dla niego groźna. Kleszcza można usunąć przy pomocy specjalnego aparaciku (do kupienia w lecznicach i sklepach zoologicznych, koszt 6-8 zł) lub zwykłej pensety. Chwytamy kleszcza i kręcimy zawsze W LEWO. Nie należy kleszcza niczym smarować, ani tłuszczami, ani substancjami odkażającymi.
Istnieje kilka preparatów zabezpieczających przed kleszczami:
- Preparaty zawierające fipronil:
-
- Frontline - chroni przed kleszczami: psy - 30 dni (pchły 60 dni), koty - 30 dni (pchły 30 dni)
- Fiprex - chroni przed kleszczami: psy - 3-5 tygodni (pchły 3 miesiące), koty 4 tygodnie (pchły 5 tygodni)
- Fypryst
- Flevos
- Preparaty zawierające fipronil i amitrazę:
-
- Certifect
- Preparaty zawierające permetrynę i imidakloprid:
-
- Advantix
- Preparaty zawierające permetrynę:
-
- Ex-spot
- Preparaty zawierające imidakloprid:
-
- Advantage
- Obroże:
-
- Kiltix - pchły i kleszcze - 7 miesięcy - tylko dla psów!!!
- Preventic - pchły i kleszcze - 4 miesiące - tylko dla psów!!!
- Foresto - pchły i kleszcze- 8 miesięcy- dla psów i kotów, bezzapachowa, odporna na wodę. Nowość.
